Ο σκύλος για να παίξει πρέπει να νιώθει οικειότητα και (συναισθηματική) ασφάλεια. Χρειάζεται ένα ασφαλές περιβάλλον με λίγα λόγια. Μία ακόμη προυπόθεση για το παιχνίδι του σκύλου είναι αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν “relaxing field”. Ο σκύλος δεν πρόκειται να παίξει αν είναι διψασμένος, πεινασμένος, κουρασμένος, αν πονάει, φοβάται ή αν δεν γνωρίζει το περιβάλλον.
Όλα αυτά δεν ισχύουν μόνο για σκυλιά που ζουν σε σπίτι με οικογένεια, αλλά και για αγέλες αδέσποτων σκύλων. Αν έχεις παρατηρήσει, τα αδέσποτα σκυλιά προτιμούν να παίζουν σε περιοχές που γνωρίζουν και γενικά περνάνε πολλή ώρα σε αυτές. Από την αρχή ως κουτάβια κοντά στη φωλιά τους μέχρι μεγαλώνοντας που οι αποστάσεις μεγαλώνουν, αλλά ποτέ εκτός της οικείας περιοχής.
Ομαδικό παιχνίδι σκύλων
Τα σκυλιά δεν είναι “φτιαγμένα” από την φύση τους να παίζουν σε μεγάλες ομάδες. Ουσιαστικά, το παιχνίδι μεταξύ σκύλων γίνεται μεταξύ δύο σκύλων. Εννοείται πως πολλά σκυλιά μαζί μπορούν να παίξουν και μάλιστα όμορφα και ωραία. Απλώς, πάντα υπάρχουν δύο σκυλιά στο επίκεντρο και τα υπόλοιπα έχουν συμπληρωματικό ρόλο. Τα σκυλιά αυτά προσπαθούν να συμμετάσχουν και να γίνουν αυτά “πρωταγωνιστές”. Έτσι, οι μεγάλες ομάδες σκύλων συνήθως δεν “παίζουν μαζί”. Απλά ανταγωνίζονται για μία θέση στο παιχνίδι ή προσπαθούν να σχηματίσουν μικρότερες ομάδες παιχνιδιού.
Ο ανταγωνισμός αυτός δεν θα εκφραστεί με άσχημο τρόπο. Δεν θα φτάσει, δηλαδή, κάποιος σκύλος να νιώσει διαφορετικά και να νιώσει πως δεν έχει επιλογή να σταματήσει ή να νιώσει πως πρέπει να επιτεθεί ή να αμυνθεί. Ένας άλλος τρόπος να καταλάβουμε ότι πρόκειται για παιχνίδι είναι η λεγόμενη “ανταλλαγή ρόλων”. Ο κυνηγός γίνεται κυνηγημένος, ο πάνω θα έρθει κάτω, ο επιτιθέμενος θα γίνει αμυνόμενος και ούτω καθεξής. Έτσι, όλοι οι συμμετέχοντες σκύλοι (και κάθε φορά οι δύο πρωταγωνιστές) να μένουν σε διάθεση παιχνιδιού.
Από εκεί και πέρα, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να καταλάβουμε πως δεν είναι παιχνίδι ό,τι εμείς πιστεύουμε ότι είναι. Το πως να το διακρίνεις αυτό είναι απλούστατο και έχει να κάνει με το αν η δραστηριότητα γίνεται απλά και μόνο για την χαρά της στιγμής. Αν ναι, είναι όντως παιχνίδι. Αν εστιάζουμε στην επίτευξη ενός στόχου, δεν είναι παιχνίδι. Πολύ απλά, όσο πιο πολύ μία δραστηριότητα έχει ως προσανατολισμό έναν στόχο, τόσο λιγότερες είναι οι ευεργετικές ιδιότητες της και τόσο γρηγορότερα χάνονται.
Ένα σημαντικό κεφάλαιο στο παιχνίδι του σκύλου είναι το στρες. Όταν παίζουμε με τον σκύλο μας, αυτός μπορεί να δείχνει ανέμελος και ότι περνάει όμορφα. Στη πραγματικότητα, όμως, ενδεχομένως να του προκαλούμε στρες. Αυτό συμβαίνει όταν το παιχνίδι μας με τον σκύλο περιλαμβάνει οδηγίες και διορθώσεις. Σε μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε σκυλία χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και επαίξαν ακριβώς τα ίδια παιχνίδια. Στην πρώτη ομάδα οι ιδιοκτήτες των σκύλων έπαιζαν μαζί τους διορθώνοντας τους και επιβραβεύοντας τους. Στη δεύτερη όμαδα απλώς έπαιζαν και απολάμβαναν την στιγμή. Μετά το παιχνίδι, τα σκυλία της πρώτης ομάδας εμφάνισαν αυξημένη την ορμόνη κορτίζολη, η οποία συνδέεται άμεσα με το στρες. Αυτό συνέβη, γιατί η πρώτη ομάδα σκύλων θεώρησε την όλη διαδικασία ως εκπαίδευση, ενώ η δεύτερη ως παιχνίδι.
Ο ρόλος του ιδιοκτήτη στο παιχνίδι του σκύλου
Ο ιδιοκτήτης πρέπει να είναι το σημείο ασφάλειας του σκύλου. Πρέπει να είναι πάντα δίπλα στον σκύλο του σε κάθε νέο ερέθισμα και όταν αυτό ξεπερνιέται ή αντιμετωπίζεται με επιτυχία από τον σκύλο με την παρουσία του ιδιοκτήτη, ο δεσμός σκύλου και ιδιοκτήτη ενδυναμώνεται. Έτσι και στο παιχνίδι, λοιπόν, είναι απαραίτητη η παρουσία του ιδιοκτήτη ακόμα και αν αυτός δεν συμμετέχει ενεργά σε αυτό. Άλλωστε, όπως είπαμε και προηγουμένως, ο σκύλος για να ευχαριστηθεί το παιχνίδι και να είναι πραγματικά ανέμελος πρέπει να είναι σε περιβάλλον που νιώθει οικεία.
Το παιχνίδι πρέπει να σταματάει όταν κάποιος από τους σκύλους αγχωθεί, ενοχληθεί, νευριάσει, βαρεθεί κλπ. Πρέπει πάντα να υπάρχει ο χώρος, ο χρόνος και ο τρόπος ώστε ο σκύλος που θα νιώσει κάτι από τα παραπάνω να μπορεί να αποσυρθεί. Θα πρέπει εμείς να μπορούμε να αναγνωρίσουμε αυτά τα στοιχεία για να σταματήσουμε το παιχνίδι, είτε αυτό είναι μαζί μας, είτε με άλλο σκύλο. Δεν μπορούμε να απαιτούμε από τον σκύλο να συνεχίσει να παίζει για να μάθει, να συνηθίσει ή να γίνει κοινωνικός.
Κλείνοντας, να σημειώσουμε ποια είναι τα είδη του παιχνιδιού για τους σκύλους. Πρόκειται για το παιχνίδι αντικειμένου, το θηρευτικό παιχνίδι και το κοινωνικό παιχνίδι.
